U bent op zoek naar een goochelaar? Bel 0318-727828 of 06-20285267, of mail naar info@goochelaars-nederland.nl.
Home | Goochelen | Uit de oude goocheldoos | Verslag FISM '94 in Japan (1)
Verslag FISM '94 in Japan (1)
Van 25 tot 30 juli jl. heeft in Japan het 19e wereldgoochelcongres plaatsgevonden, FlSM '94. Er was een kleine Nederlandse delegatie aanwezig. Daarvan hebben Ed Berkel en Peter Quatfass zich ingespannen om speciaal voor Informagie een verslag te verzorgen. Dit bestaat uit twee delen. Het eerste geeft voornamelijk impressies van de gala's en verschijnt in dit nummer, terwijl het tweede gewijd zal zijn aan met name het concours en de lezingen. Deel twee wordt in het volgende nummer gepubliceerd.In het land dat Amerika allang is voorbijgegaan als het om onbegrensde mogelijkheden gaat, en waar het warm water regent, wat je niet merkt omdat je kleren toch al doorweekt waren, werd dit jaar het 19e FISM-congres gehouden.
Aan de voet van de Landmark Tower, waarin de lift je in 35 seconden naar de 67e verdieping brengt, ligt het grote luxueuze Pacifico Conference Center, waar we moesten zijn voor de inschrijving. Zij die van de goede kant van het gebouw aankwamen, vonden een geoliede organisatie achter de inschrijfbalie, met veel personeel. Maar wie van de andere kant aankwam, stond voor een gesloten deur en ervaarde de eerste taalproblemen, omdat niemand je kon vertellen waar het congres gehouden werd. Buiten de dealerszaal was er tot 17.00 niets te beleven, behalve natuurlijk de begroeting van oude en nieuwe vrienden. Ook de opening met theeceremonie en later het met een mokerslag openen van een vat saké was niet spectaculair.
Openingsgala
De officiële opening met aansluitend gala werd gehouden in een immense zaal met 5000 zitplaatsen. De opening werd verricht door mevrouw Sumie Shokyokusai, voorzitter van het congres en Japans leading lady in stand-up comedy. Na een reeks van korte toespraken, die besloten werd door iemand die werd aangekondigd als 'een schrijver en ook nog een intellectueel' (waarschijnlijk is dat in Japan een uitzondering), werden nog even de speciale gasten in het licht gezet, waaronder Channing Pollock en Richard Ross, die tot zijn verbazing tot jurylid was gebombardeerd. Toen tenslotte de vlaggen van de deelnemende landen het toneel waren opgedragen, waarbij Nederland werd vertegenwoordigd door Eric Eswin, kon het openingsgala beginnen.De presentatie lag in handen van de twee Napoleons, populaire goochelaars en grappenmakers in het Japans, die echter geen woord in een andere taal spraken. Zij werden geassisteerd door Marie Nishimori, die zo nu en dan wat in het Engels vertaalde.
Grote klasse
Het gala zelf was van grote klasse. Een gigantisch beeldscherm hoog boven het podium gaf ook het publiek achter in de zaal goed zicht. De slotact van Princess Tenko, die wij nog kennen van het FISM '88, viel tegen door onder meer de knallend harde muziek en de vele kostuums, waardoor van de eigenlijke illusies niet veel over bleef. Blena en Wladimir Danilin waren duidelijk met een nieuw, nog niet vlot lopend nummer bezig, waarin nog niet de juiste sfeer en timing gevonden waren. Ook hadden zij te lijden van de slechte belichting, waardoor schaduwen die verborgen hadden moeten blijven op het achterdoek te zien waren. Danilin deed natuurlijk weer een vlotte verkleding en danste eerst al pierrot en vervolgens als een oosterse prins over het toneel. Daarna produceerde hij zijn vrouw vanonder een doek en deden zij samen een dans met lichtjes in hun hand.Snelheidsovertreding
Maki Kitami had een prachtig nummer met veel maskers en rappe omkledingen, terwijl Zeng Hui, een artieste van de Hangzhou Acrobatic Group in China, een mooi parasolnummer neerzette. De Amerikaan Michael Goudeau deed een komische act met muzikale kaarsen en jongleerde met ballen zo groot als een zitzak.En dan de Napoleons. Met de vertoning van 47 routines in 4 minuten gaven zij een lesje hoe een goed stuk gereedschap, zoals de duivenpan, en nog vele andere trucs en hulpmiddelen technisch goed kunnen worden uitgevoerd, waarbij door de hoge snelheid van het optreden het magische effect, het wonder, het amusement volledig teniet wordt gedaan. Hoe vaak kunnen wij goochelaars zien (soms ook in de spiegel) die hun trucs afraffelen, want het karwei moet geklaard en de klant heeft recht op x trucs per kwartier. Maar de klant heeft nog méér recht op magische wonderen en amusement, en de goochelaar moet plezier hebben in zijn werk.
Grote verschillen
De wedstrijden die de volgende dag begonnen, vertoonden een opvallend verschil tussen de deelnemers, iets wat in de puntenhonorering ook tot uiting kwam. Voor het toneelconcours waren 78 inschrijvingen, waarvan er zes niet kwamen opdagen, zodat er dus 72 streden. Dat waren 38 Japanse magiërs, negen Duitsers, acht Amerikanen, en nog 17 deelnemers uit zes andere landen. Vijf acts werden door vrouwen uitgevoerd. In de close-up competitie deden 28 deelnemers mee, ook weer voor het merendeel Japanners. Opvallend was verder een grote delegatie van acht Argentijnen, die over het algemeen nummers brachten met een grote amusementswaarde.Uitschieters
Natuurlijk waren er enkele uitschieters, maar het algemene niveau was matig. Was op het vorige FISM de sneeuwstorm een steeds terugkerend item, dit jaar waren het de papierstreamers en de maskers, alsmede de vele verkledingen. De zombie was nog steeds een favoriet, maar in slechts twee optredens kwam het tot iets nieuws. Het meeste viel op de zeepbel die onder een doek werd gevangen en zich liet wegblazen, daalde en steeg, door Dirk uit Duitsland. Bij de manipulatie was het werken met kaarten favoriet, waarbij Takamitsu Uchida de act van Mahka Tendo voor een deel perfect dupliceerde en tenslotte nog eens voor een deel herhaalde met kaarten tot A3-formaat toe. Bij de grote illusies waren enkele bijzondere verrassingen, zoals Magic Cyril (V.S.) in een fantasievolle setting, en twee Duitse meiden die Houdini-effecten brachten (Magic Flair). Met het Japanse gevoel voor humor hadden wij meer moeite, zodat voor ons de meest komische acts die van Jean-Philippe Loupie (Frankrijk) en Die Pletsbuttel (Duitsland) waren. Ook The Magic Plumbers (V.S.) hadden een leuke act rond de wc, met als topper een 'toilet seat in wallet'-produktie, waarbij een gesigneerde toiletbril werd gebruikt die de assistent uit de zaal als souvenir meekreeg.In de close-up competitie vielen de al eerder genoemde Argentijnen op met hun komische nummers, waaronder Rey Ben met zijn babynummer. Meer over de competitie in het volgende nummer van Informagie.
Tweede gala
Het tweede gala stond onder leiding van Max Maven, die in perfect Japans met kleuren en ESP-kaarten een rode cirkel voorspelde, die de Japanse vlag bleek te zijn.Yuka trad op met haar show die wij al uit Den Haag (1988) kenden en ook Topas en Tina Lennart brachten bekend werk, waarbij wel opviel dat Tina nog steeds in haar act verbeteringen weet aan te brengen. Tom Mullica bracht zijn laatste show voordat hij met toneelwerk ophoudt, waarbij weer bleek dat zijn performance op het toneel veel impact verliest die tijdens zijn lectures wèl aanwezig is. Topper Martin jongleerde met een koffer, een paraplu en een hoed, nadat hij met deze laatste eerst een paar flourishes had laten zien onder het motto 'You don't see these anymore'.
Tot slot van de avond produceerde Shintaro Fujiyama uit een zwaardenkist twee meisjes. Wie eerder weg wilde, kon dat gerust doen, want het was geen spannende act. Twee grote digitale klokken aan beide zijden van de toneellijst gaven trouwens het juiste uur aan. Kennelijk is uitgaan op zijn Japans een kostbare aanslag op de weinige tijd die de drukke 'salary-man' heeft.
Op de terugweg naar huis zagen we hen in een spelletjeshol, met driedelig grijs kostuum aan, achter grote videoschermen, met zijn collega's een karategevecht spelen. Ook populair is het 'Pachinko'-spel, een soort flipperkast waarmee gegokt kan worden.
Derde gala
Het derde gala stond onder leiding van Aldo Colombini die zich zichtbaar ergerde aan het eigen initiatief dat zijn Japanse co-presentatrice nam, die zich - terecht - niet alleen tot vertolken wilde beperken. Tenslotte is Aldo niet de Grote Meester die het de Japanners allemaal komt leren. De hele show viel tegen, met uitzondering van Nathan Burton, die een agent in een toiletpot liet verdwijnen, en in de 'Microwave of Death' veranderde in een neger die een echte Soulman bleek te zijn. Fukai en Kimika deden hun mooie parasol-act, maar Johnnie Hirose & Kisumo vielen tegen met bijvoorbeeld een zombie-act met een te kleine bal. Juliane Chen deed een masker-act en Jerry Andrews ging af met een slappe vertoning van een mislukkende goochelaar. Dezelfde middag had Andrews nog een lezing gehouden over optische illusies, en hij had een kleine tentoonstelling daarmee ook ingericht in het congrescentrum.Reprise van Lausanne
De vierde galavoorstelling bracht bijna geheel een reprise van het gala van de prijswinnaars van het FlSM-congres in Lausanne in 1991: Eric Magoo met zijn zingende doodshoofden, Markus & Trix met hun zweefact (die intussen verslechterd was), Makha Tendo met kaartmanipulatie, Danilin met zijn verkleedact (met zijn handen in zijn zakken), Juan Mayoral natuurlijk met zijn romantische nummer. 's Middags had Mayoral in zijn lecture verteld waarom hij zijn hand in zijn broekzak houdt, en ons ingewijd in zijn electronische geheimen. Zhou Liang Jie uit Shanghai vertoonde een mooi verkleednummer. De afgang van de avond was voor Lisa Shimada, die niet eens haar decor goed op orde had. Het viel bijna om, de geheime deuren werden te vroeg of te laat geopend, en nadat zij een naald met draad door een opgeblazen ballon had gestoken, lukte het haar niet om hem lek te prikken, zodat hij - symbolisch voor de act - op het toneel langzaam leegliep.James Cielen tenslotte presenteerde zijn nummer met gekleurde duiven, waarbij hij de sympathie van het publiek kreeg door ze goed te behandelen.
In het gala van de winnaars tenslotte werd aandacht gegeven aan een aantal Japanse vrouwelijke goochelaars.
Zwakke organisatie
Al met al was het wel een interessant congres, maar op de organisatie viel heel veel aan te merken. De gala's begonnen nooit op tijd, de tolken durfden niet hardop te spreken, de pauzes duurden te kort en op de dinner party kaapten de Japanners het eten voor onze neuzen weg. Bob Driebeek had na een uur nog niets gegeten en begon op eigen wijze tumult te maken, waarbij hij op een gegeven moment zelfs de microfoon greep en zijn beklag ging doen. Uiteindelijk hebben hij en de anderen die nog nauwelijks wat gegegen hadden, toch nog wat gekregen. Voor de organisatoren van de dinner party was dit wel een beschamende vertoning, en dat verdriet was de huilende Fukai en de voorzitster van het congres wel aan te zien.Ed Berkel en Peter Quatfass
Dit artikel is gepubliceerd op zaterdag 24 mei 2014 om 10.10 uur en komt uit de Informagie (jaargang 6, nummer 1, september/oktober 1994), het Nederlandse vakblad voor de goochelkunst. Het artikel is met toestemming van de eindredacteur geplaatst op deze website.