U bent op zoek naar een goochelaar? Bel 0318-727828 of 06-20285267, of mail naar info@goochelaars-nederland.nl.
Home | Goochelen | Uit de oude goocheldoos | Magie in China
Magie in China
China is een land met een magische uitstraling door z'n geheimzinnigheid en z'n geslotenheid gedurende vele eeuwen. In onze eeuw was China gesloten vanaf de vijftiger jaren tot rond 1980. In deze tijd beleefde het land problemen zoals hongersnoden, mislukte oogsten, de Culturele Revolutie en het proces tegen de Bende van Vier. Vooral de Culturele Revolutie heeft de traditionele levenswijze in China sterk doen veranderen. In die tijd werd alles op zijn kop gezet: jongeren bekritiseerden ouderen en oude gewoontes, omdat met hen nog een heleboel vóór-communistische waarden in stand werden gehouden. Tijdens de Culturele revolutie werd iedereen gedwongen te werken in communaal verband. Bijna alle winkels, de industrie en de landbouwgronden werden staatseigendom of eigendom van de communes. Straathandel werd afgeschaft, en het levendige straatbeeld vervlakte door de blauwe, grijze en groene uniforme kledij en het ontbreken van vertier. De traditionele Chinese kunsten, zoals acrobatiek, muziek, zang en magie verdwenen geheel van de straat, en soms zelfs van het toneel. De traditie van straatgoochelaars hield op te bestaan; binnen het door de partij gedicteerde cultuurbeleid was geen plaats meer voor de magische kunsten.Hervormingen
Na de hervormingen die door Deng Xiao Ping in 1978 zijn ingezet, werd het de mensen weer toegestaan om als zelfstandige te werken. De boeren mochten weer een deel van hun land voor eigen rekening verbouwen, en de straathandel nam daardoor weer toe.Langzaam komt ook de magische kunstenaar weer terug in het straatbeeld. Niet veel, want in de zes maanden dat ik in China verbleef, ben ik maar een paar van deze mensen tegengekomen.
De eerste opereerde illegaal bij een veerpont. Een plaats waar mensen maar kort vertoeven om daarna verder te reizen, leent zich uitstekend voor de oude truc van het touw, dat van het midden uit wordt opgerold tot een platte rol, waarin twee gaten in het centrum zitten. De bedoeling is dat een omstander een vinger in een gat steekt, waarna het touw wordt weggetrokken. Blijft het touw achter de vinger haken, dan krijgt de speler zijn inzet dubbel terug. Anders is het geld voor de tegenpartij, die natuurlijk door de einden op een bepaalde manier te pakken de uitkomst, en (door medeplichtigen in te zetten) ook het wedklimaat kan beïnvloeden. En dan natuurlijk: inpakken en wegwezen!
Chi Gong
De tweede magiër was een man die gebruik maakte van Chi Gong. Dit is een stukje echte magie, voor ons westerlingen moeilijk te begrijpen, en iets dat echt bestaat. Chi Gong betekent dat je de energie waarover een mens beschikt, zodanig kunt beheersen dat je die buiten je lichaam kunt laten treden. Chi Gong kun je leren. Je begint met Tai Chi Quan, het bekende Chinese schaduwboksen. Onder leiding van een expert kun je dan verder gaan. Veel oude mensen leren in China Chi Gong om ziekten, met name ouderdomskwalen, met Chi Gong te genezen. Zij concentreren dan hun energie op bepaalde plaatsen in hun lichaam, of sturen ze door energiebanen die geblokkeerd zijn. Als je verder gaat, kun je je eigen energie gebruiken om die tijdelijk aan anderen te geven; veel Chinese artsen maken hier gebruik van. Wat je kunt als je nog verder leert klinkt ongelofelijk, maar het kan: een expert kan, zonder aan te raken, iemand op een afstand van acht meter omver duwen. Ik zag hoe zo'n kunstenaar een buitenlander uit het publiek trok en deze, aan zijn arm geleidend, een stapel bakstenen doormidden liet slaan, zonder dat hij pijn kreeg. Trucage is hierbij niet uitgesloten, maar in ieder geval was die buitenlander een goede bekende van mij, en zeker niet in het complot betrokken.Onsmakelijk
Een derde man had een wat onsmakelijke act, die eigenlijk niets met magie te maken had, maar wel als zodanig werd gepresenteerd. Zijn act was gebaseerd op zijn vermogen om van alles in te slikken, en later weer op te rispen. Zo dronk hij een teiltje water leeg, om dat vervolgens in tien beurten weer als een straaltje uit te spugen. Dit herhaalde hij daarna met pure petroleum, waarna hij een vuurspuwersact opvoerde.Mijn maag draaide er meer van om dan die van hemzelf...
Imitaties
De goochelshows die ik in het theater heb gezien waren ronduit teleurstellend. Niet alleen was het technische niveau niet zo hoogstaand als bij voorbeeld dat van jongleursacts of acrobatiek. Maar ook artistiek was het, voor een westerling althans, een grote teleurstelling. De acts waren allen imitatis van westerse goochelkunst, met westerse attributen (hoge hoed, jacquet, westerse muziek), zonder een eigen Chinees karakter. Géén van de ons bekende 'Chinese nummers' werd opgevoerd. De reacties van het publiek waren dan ook niet overenthousiast, maar dat gebeurt eigenlijk nooit in China. Tijdens de acts wordt in principe helemaal niet geapplaudisseerd, en na het optreden laat slechts een handvol mensen iets van zich horen. De goochelaars waren dan ook heel blij met de response die zij van mij kregen, waarna er toch meer mensen in de zaal meeklapten. Mijn eigen optredens, voor vrienden en kennissen en incidenteel wel eens op straat, werden, misschien door het meer intieme karakter, toch wel enthousiast gewaardeerd.Ringenspel
De goochelaars die ik sprak wisten niet van het bestaan van een goochelschool in China af. Ook kenden zij nauwelijks winkels voor goochelaarsartikelen. Meestal maakt men alles zelf, of laat vrienden uit het buitenland wat opsturen. Ik weet alleen één winkel in Nanjing, maar die heb ik zelf niet bezocht. In de warenhuizen echter zijn veel kleine spulletjes te koop, te vergelijken met onze Jumbo goocheldozen. Zij worden gedemonstreerd en daarna gretig gekocht, waarbij men niet schroomt om een act als de Linking Rings massaal aan de man te brengen (kostprijs voor een mooie set met doorsnede 13 cm f 4,00). Dus: mocht u nog eens in China willen optreden: deze act hoeft niet meer...Peter Quatfass
Dit artikel is gepubliceerd op zaterdag 15 oktober 2016 om 09.13 uur en komt uit de Informagie (jaargang 2, nummer 4, februari/maart 1991), het Nederlandse vakblad voor de goochelkunst. Het artikel is met toestemming van de eindredacteur geplaatst op deze website.
